Regulacja rynku crowdfundingu — pierwsza platforma z licencją ECSP aktywnie działająca w Polsce
W listopadzie kończy się okres przejściowy dla unijnego rozporządzenia ECSP, które pozwoli na uregulowanie rynku crowdfundingu oraz ujednolici przepisy w całej Unii Europejskiej. Dzięki temu platformy będą mogły działać na terenie całej wspólnoty, uzyskując tylko jedno pozwolenie. Na polskim rynku działa już pierwsza licencjonowana platforma.
Crowdfunding to finansowanie społecznościowe, które cieszy się w Polsce coraz większą popularnością. To ciekawa alternatywa dla tradycyjnych źródeł pozyskiwania kapitału zewnętrznego, zwłaszcza w czasach, gdy banki i inwestorzy niechętnie lokują pieniądze w ryzykowne projekty. Dotąd była to jednak nieuregulowana prawnie forma finansowania, co zmieniło się wraz z wprowadzeniem unijnego rozporządzenia ECSP.
Czym jest rozporządzenie ECSP?
Jedną z największych przeszkód napotykanych przez platformy crowdfundingowe, chcące oferować swoje usługi w różnych krajach , był brak przepisów i rozbieżne wymogi licencyjne w całej Unii Europejskiej. Skutkowało to wysokimi kosztami operacyjnymi, co z kolei utrudniało lub uniemożliwiało efektywne skalowanie biznesu.
Rozporządzenie European Crowdfunding Service Providers, w skrócie ECSP, ustanawia jednolite zasady w całej Unii Europejskiej. Dotyczą one świadczenia usług społecznościowego finansowania przedsiębiorstw opartych na inwestycjach i pożyczkach oraz umożliwiają ubieganie się o licencję na działalność w ramach wspólnoty. Po 10 listopada 2023 r. działalność platform obecnych na rynku crowdfundingu udziałowego bez wymaganego zezwolenia będzie niemożliwa.
Licencja ECSP zapewni łatwiejszy dostęp do rynku europejskiego, ustanawiając jednocześnie zestaw jednolitych zasad ochrony inwestorów, transparentności i procesów operacyjnych. Nowe przepisy mają także zwiększyć dostępność tej innowacyjnej formy finansowania, co pomoże firmom w poszukiwaniu alternatyw dla pozyskiwania środków od banków.
Regulacje rynku crowdfundingu w Polsce
Podobnie jak w wielu innym krajach, również w Polsce, crowdfunding nie był dotąd specjalnie regulowany, a platformy działające w tym obszarze musiały spełniać jedynie ogólne przepisy dotyczące prowadzenia działalności.
Ze względu na nowe przepisy unijne, do wymogów tych zostało dopasowane również polskie prawo pod postacią ustawy z 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (Dz.U. poz. 1488). Jak sama nazwa mówi, przepisy te będą miały zastosowanie wyłącznie do usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych. Nie obejmuje więc ona crowdfundingu w postaci zbiórek osób prywatnych, np. na cele charytatywne lub osobiste.
Polski ustawodawca skorzystał też z możliwości odmiennego uregulowania niektórych kwestii. Ustawa zabrania np. kojarzenia za pośrednictwem platform crowdfundingowych inwestorów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością.
– Nowa regulacja unijna wprowadza jednolite zasady udzielania zezwoleń na świadczenie usług pożyczkowych i inwestycyjnych, a także przewiduje nadzór odpowiednich organów krajowych nad częścią rynku crowdfundingu. W Polsce takim organem będzie Komisja Nadzoru Finansowego. Rok 2022 był trudny dla całego sektora społecznościowego finansowania spółek ze względu na wiele czynników zewnętrznych. Mamy jednak nadzieję, że nowe przepisy wpłyną na branżę pozytywnie, a z pewnością uczynią poruszanie się po niej bardziej bezpiecznym – komentuje Marcin Czugan, prezes Związku Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce.
Pierwsza, działająca na terenie Polski, platforma z licencją ECSP
Zmiany przepisów wymagają podjęcia szeregu działań w celu dostosowania, a czasami zmiany modelu działania. Decyzja o aplikowaniu o licencję ECSP wymaga więc odpowiedniego przygotowania.
Pierwszą platformą, która spełniła wymogi i uzyskała oficjalne zezwolenie oraz aktywnie działa na rynku polskim, jest HeavyFinance. Firma jest europejskim FinTechem łączącym inwestorów — od detalicznych po instytucjonalnych — z gospodarstwami rolnymi potrzebującymi zewnętrznego finansowania na rozwój oraz przejście na rolnictwo regeneracyjne.
Przedsiębiorstwa mogą więc „wykupić” u rolników za pośrednictwem HeavyFinance tzw. certyfikaty węglowe za to, że ci, za pomocą metod rolnictwa regeneratywnego, usuwają CO2 z atmosfery. Certyfikaty te są instrumentem finansowym i stanowią dodatkowe źródło dochodu dla gospodarstw. Firmy z kolei zmniejszają w ten sposób swój ślad węglowy.
– Jednolita regulacja rynków FinTech w całej Unii Europejskiej to duży krok naprzód w zwiększaniu dostępu do kapitału dla małych i średnich przedsiębiorstw. Wszystkie platformy będą musiały spełnić wymogi prawne, dzięki czemu cały rynek będzie bardziej transparentny i bezpieczny – tłumaczy Laimonas Noreika, CEO HeavyFinance. – Obszar Climate Tech rozwija się bardzo szybko, a uzyskanie licencji pozwoli nam podjąć kolejne działania na rzecz wprowadzania zrównoważonych praktyk w całym łańcuchu dostaw, zapewniając finansowanie rolnikom stosującym praktyki regeneratywne oraz doradzając inwestorom w kontekście ograniczenia emisji dwutlenku węgla – dodaje.
Według statystyk, w zeszłym roku finansowanie społecznościowe w przypadku firm Climate Tech wzrosło o 154 proc., co jest wynikiem zwiększającej się świadomości ekologicznej.